Interview met kaak-kinesiste Fien Jonnaert

Fien Jonnaert is als kinesist gespecialiseerd in de kaak. Ze geeft ons meer inzicht in de relatie tussen tinnitus en kaakproblemen. Hoe audiologie en kinesitherapie een gouden combinatie zijn om patiënten te helpen bij het beheersen van hun klachten lees je in dit interview.

Fien, jij bent gespecialiseerd in kinesitherapie van de kaak, hoe ben je daartoe gekomen?

Aanvankelijk werkte ik als sport en manueel therapeut. Op een dag kwam er een patiënt met kaakklachten, en die kon ik niet helpen. Uit frustratie volgde ik elke mogelijke kaakopleiding en mijn fascinatie voor de kaakregio is nooit meer weg gegaan. In mijn kinepraktijk, behandel ik dan ook enkel nog patiënten met kaakproblemen.

Het is een superboeiende regio om rond te werken want de kaak is als een kruispunt waar verschillende wegen samenkomen. Mechanica, neurologie, emoties, en pijnfysiologie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Deze complexiteit maakt de kaakregio uitermate boeiend en uitdagend. Het is een gebied waar kleine veranderingen een groot verschil kunnen maken in iemands leven.

Ik zie tijdens mijn therapietrajecten bij Audiks dat mensen met tinnitus vaak ook last hebben van hun kaak. Hoe zijn die twee klachten met elkaar gelinkt?

Er is een bijzondere vorm van tinnitus bekend als somatische tinnitus. Hierbij hebben neurologische prikkels uit de nek- en kaakregio invloed op de intensiteit van tinnitus. Het is alsof deze prikkels de volumeknop van de tinnitus omhoog draaien. Dit fenomeen onderstreept hoe nauw het lichaam en onze zintuigelijke ervaringen met elkaar verbonden zijn. Factoren zoals stress, emotionele belasting, maar ook klemgedrag en foutieve mondgewoonten kunnen leiden tot spanning in de kaak. Het interessante hieraan is dat veel van deze triggers onbewust plaatsvinden. Mensen zijn zich vaak niet bewust van de invloed van hun emoties of gewoonten op hun kaakspanning en bijgevolg op hun tinnitus.

Wanneer moet iemand met tinnitus ook zeker naar de kaak laten kijken?

Het is essentieel om de kaakregio te laten onderzoeken wanneer je merkt dat bewegingen van je nek of kaak invloed hebben op het volume van je tinnitus. Dit is een duidelijk teken dat er een verband kan bestaan tussen je kaakfunctie en de tinnitus. Wanneer je een drukgevoel in het oor ervaart kan dit ook voortkomen uit verhoogde spierspanning van de kaak. Ervaar je soms in de ochtend stijfheid of spanning in de kaakregio? Durf zeker de kaakregio te laten bekijken, dit kan een belangrijk element zijn in je zoektocht naar de juiste hulp.

Bij een revalidatie van een schouder of knie kunnen de meeste mensen zich wel iets voorstellen, bij een kaak is dat moeilijker. Wat mogen mensen verwachten van een kinesist die de kaak behandelt?

In onze aanpak van tinnitus behandelen we diverse aspecten. We verminderen spierspanning via massage, triggerpuntbehandelingen, dry needling en stretchoefeningen. Neurologische invloeden pakken we aan met manuele technieken en ademhalingsoefeningen, om het zenuwstelsel tot rust te brengen. We richten ons ook op mondgewoonten zoals kauwgom kauwen, tanden klemmen en knarsen, omdat deze de kaakspanning en tinnitus kunnen verergeren. Bewustwording en correcties van deze gewoontes zijn hierbij essentieel. Stressmanagement is ook een belangrijk onderdeel van de behandeling, aangezien stress vaak tinnitus verergert. Zo’n behandeling kan zeer divers zijn, maar wordt vooral zeer individueel bepaald in functie van de specifieke situatie van elke patiënt.

Kan je hiervoor bij elke kinesist terecht?

Zorg ervoor dat je kinesist gespecialiseerd is in kaakproblematiek en ervaring heeft met de behandeling van tinnitus. De juiste expertise is cruciaal voor een effectieve behandeling.

Ik hoor soms dat mensen een afspraak hebben bij een kaakchirurg, in welke gevallen is dat de juiste persoon om naartoe te stappen?

Wanneer je aangezichtspijnen of kaakpijn ervaart die resistent is voor de klassieke therapieën is het zeker aangewezen om naar een kaakchirurg te gaan. Deze kan dan extra bekijken of er structurele problemen zijn, maar heel vaak gaat het bij tinnitus om myofasciale TMD (temporo-mandibulaire-dysfunctie), dit is een kaakprobleem die zijn oorzaak in te hoge spierspanning kent.

In sommige gevallen kan botox een optie zijn voor de behandeling van kaakklachten. Hoewel de primaire focus ligt op het verlichten van kaakproblemen, kan het secundair ook een positief effect hebben op tinnitus. Maar de eerste stap is altijd kaakrevalidatie voordat je invasieve technieken overweegt.

Een opbeetplaat, helpt dat om tinnitusklachten te verminderen?

Hier bestaat er heel veel discussie over. Dit is zeker geen standaard behandeling, maar kan bij een aantal mensen zeker beterschap brengen. Een opbeetplaat kan helpen bij het verminderen van de zenuwprikkeling, wat op zijn beurt het volume van tinnitus kan doen dalen. Dit effect wordt bereikt door het creëren van een stabielere beet van de tanden. Het is vooral effectief bij mensen met zeer flexibele gewrichten. Een opbeetplaat combineer je best met kaakkine. Zodat je ook de oorzaken gaat aanpakken.

Is er nog iets wat je over tinnitus en de kaak wil delen?

Kaakspanning kan een sleutelrol spelen in je ervaring met tinnitus. In mijn praktijk zie ik de beste resultaten wanneer we therapieën combineren, zoals kaakkinesitherapie in samenwerking met een ervaren audioloog. Als je last hebt van tinnitus, is het belangrijk om actie te ondernemen. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt. Begin met het onderzoeken van de verschillende factoren die jouw tinnitus beïnvloeden, zowel positief als negatief. Door te begrijpen wat jouw specifieke puzzel is, kun je gericht aan de slag gaan om verbetering te bereiken. Hoewel er zelden één enkele oorzaak is, zijn er veel manieren om het volume van je tinnitus te verlagen.

Als mensen jouw hulp nodig hebben, waar ben je te vinden?

Mijn praktijk bevindt zich in Wetteren, maar ook online kan ik al heel wat betekenen voor patiënten. Op de website www.fienjonnaert.be vind je alle informatie en contactgegevens om een afspraak te maken.